Ngay từ khi trường Đại học Sư phạm Hà Nội được thành lập, các môn khoa học Mác - Lênin đã được đưa vào giảng dạy, mà giảng viên lúc đầu là các nhà giáo danh tiếng như: Đào Duy Anh, Đặng Thai Mai, Trần Văn Giàu, Hà Huy Giáp, Nguyễn Mạnh Tường, Trần Đức Thảo… tiếp theo là các thầy, cô giáo của các tổ chức tiền thân của Khoa Lý luận chính trị - Giáo dục công dân ngày nay như: tổ Chính trị (1956 – 1966), tổ bộ môn Mác – Lênin (1967 – 1976). Lịch sử ra đời, phát triển của khoa Lý luận chính trị - Giáo dục công dân (khoa Giáo dục chính trị trước đây), như vậy là gắn liền với lịch sử trường ĐHSP Hà Nội, gắn liền với lịch sử của nền giáo dục đại học mới. 

   Bốn mươi lăm năm qua kể từ khi được thành lập, dù trải qua muôn vàn khó khăn, các thế hệ thầy và trò của khoa vẫn không ngừng nỗ lực phấn đấu, tâm huyết, sáng tạo và sâu sắc nghĩa tình, để hôm nay, khoa Lý luận chính trị - Giáo dục công dân của trường Đại học Sư phạm Hà Nội tiếp nối truyền thống lịch sử rất đỗi tự hào của khoa, vẫn xứng đáng với vị trí là cơ sở nghiên cứu, đào tạo hàng đầu trong hệ thống các khoa Giáo dục chính trị của các trường Sư phạm trong cả nước. Từ giảng đường của Khoa, hàng ngàn các thầy, cô giáo, các nhà quản lý giáo dục đều đã và đang phát huy tốt truyền thống quý báu đó, trở thành những thầy, cô giáo tâm huyết với nghề, những nhà quản lý có uy tín, những nhà khoa học đáng tin cậy, những chiến sĩ kiên trung trên mặt trận tư tưởng của Đảng.

     Ngày nay, các hệ đào tạo của Khoa Lí luận chính trị - Giáo dục công dân đang ngày càng phong phú với nhiều mã ngành; các bậc đào tạo của khoa từ Cử nhân đến Thạc sỹ, Tiến sỹ đang ngày càng có uy tín. Với truyền thống nỗ lực phấn đấu, tâm huyết, sáng tạo và sâu sắc nghĩa tình, khoa Lý luận chính trị - Giáo dục công dân quyết tâm phấn đấu học tập, nghiên cứu, rèn luyện hơn nữa để viết tiếp trang sử vẻ vang của khoa và chắc chắn sẽ không ngừng phát triển, đáp ứng tốt yêu cầu của thực tiễn đời sống và mong mỏi của các thế hệ thầy, trò.